Altana ogrodowa, mimo że budowana najczęściej jako jeden z ostatnich elementów wyposażenia ogrodu, niesłusznie jest traktowana z przymrużeniem oka. Szybko okazuje się, że jest to idealne miejsce na relaks. Sam obiekt może też doskonale odmienić wygląd całego ogrodu.
Jak urządzić altankę ogrodową?
Pod zadaszeniem altany można ustawić tradycyjny stół z krzesłami lub sofami, tworząc wygodne miejsce na spożywanie letnich posiłków oraz urządzania spotkań w większym gronie osób. Jeśli ustawimy w środku wygodne narożniki, leżaki lub łóżka ogrodowe, tudzież kojce, wówczas altana stanie się miejscem wielogodzinnego letniego leniuchowania dla całej rodziny. Warto urządzić altanę tak, jak tego chcemy – zgodnie z naszymi preferencjami odnośnie spędzania wolnego czasu. Jeśli wolne wieczory najchętniej spędzamy na zabawach z naszymi dziećmi, wówczas trzeba wyposażyć ją we wszystkie sprzęty, które to umożliwią. Szeroki narożnik, kojec dla dzieci, skrzynia na zabawki, niski stolik i odpowiednie oświetlenie – to kluczowe elementy wyposażenie altany dla rodzin z dziećmi.
Jeśli natomiast nasza altana ma znajdować się w zacisznym miejscu, w okolicach basenu lub oczka wodnego i ma nam służyć jako miejsce wyciszenia z książką lub tabletem w ręku, wówczas koniecznie ustawmy w niej wygodne leżaki, rozwieśmy hamaki lub ustawmy huśtawki ogrodowe.
Na zdjęciu: altana ogrodowa z aluminiowej konstrukcji, wyposażona w zadaszenie z paneli poliwęglanowych. Trudno oprzeć się wrażeniu, że model ten służy wyłącznie jako miejsce do relaksu. Dzięki jej aluminiowej konstrukcji, ustawienie altany nad basenem, a nawet wprost na gruncie nie doprowadza do przedwczesnego skorodowania. Warto zwrócić uwagę na kanały i umieszczone w nich klipy, dzięki którym na ściankach zawisnąć mogą najróżniejszego rodzaju zasłony i moskitiery, które nadają charakteru całej aranżacji. Fot. Ogrodosfera.pl
Amatorzy kuchni mogą wykorzystać altanę jako miejsce grillowania. Wówczas stół z rozległym blatem i profesjonalny grill to podstawa. Warto wówczas zadbać, aby nasza altana miała wywietrznik w dachu, odprowadzający opary i dym.
Jaką altankę wybrać: otwartą czy zamkniętą?
Altana z zasady charakteryzuje się lekką, ażurową konstrukcją i solidnym zadaszeniem. W rzeczywistości jednak altana może przybierać najróżniejsze formy: od prostego pawilonu wspartego na 4 nogach i wyposażonego w lekkie zadaszenie z tkaniny, po zabudowaną, zamkniętą konstrukcję, szczelnie chroniącą przed wiatrem.
Prosta altanka z czterospadowym dachem pokrytym gontem, wsparta na czterech ażurowych ściankach. Altana, w swej prostocie wygląda niezwykle elegancko, a jej największą zaletą jest to, że pasuje do niemal każdego typu ogrodu. W razie potrzeby, ścianki altany mogą zostać zabudowane np. drewnianymi kratkami, na których doskonale prezentują się pnące rośliny o kolorowych kwiatach. Fot. Ogrodosfera.pl
Altany otwarte świetnie nadają się na miejsce urządzania przyjęć – wówczas stół ustawiony pod zadaszeniem jest dostępny z każdej strony, dla każdego biesiadnika. Altana zamknięta natomiast jest zdecydowanie bardziej przytulna. Liczy się to szczególnie wtedy, gdy obiekt jest przez nas używany głownie jesienią lub podczas wiosennych wieczorów, które nie pozwalają jeszcze na to, aby cieszyć się przebywaniem na zewnątrz przez wiele godzin. Osłona przed wiatrem, jaką stanowią ściany altany, pozwala na kumulowanie ciepła. Szczególnie gdy w środku ustawimy parasol grzewczy.
Altanki zamknięte doskonale izolują przed upałem w lecie oraz przed chłodem wiosennych wieczorów. Na zdjęciu: drewniana altanka ogrodowa, zbudowana na planie ośmiokąta. Półzamknięty charakter altany powoduje, że wnętrze jest w dużej mierze wyizolowane od wiatru i od nadmiernego działania słońca. Z drugiej strony, pozostawienie niektórych ścian w formie ażurowej i zastosowanie półzamkniętego grodzenia w formie balustrad dodaje konstrukcji lekkości. Fot. Ogrodosfera.pl
Zamknięty charakter altany (szczególnie tej z drewna) jest przydatny również w czasie upałów. O tym, jak niesamowite właściwości ma drewno, wiemy z doświadczeń z drewnianymi domami, które bardzo łatwo jest ogrzać od wewnątrz w zimie i utrzymać tę temperaturę przez długie godziny, a w lecie doskonale wyizolować od skwaru panującego na zewnątrz. Drewniane altany z dachem z drewnianych desek i nawet częściowo obite drewnianymi ścianami dają więc pokaźne schronienie przed skwarem bijącym z nieba. Jeśli dodatkowo taka zamknięta altana zostanie porośnięta roślinami, np. pnącymi winoroślami lub obsadzona wokół drzewkami o gęstym listowiu, wówczas wytworzy się wokół niej przyjemny dla człowieka mikroklimat o podwyższonym stopniu wilgotności.
Aby jednak altanki z drewna pełniły swoje funkcje jak najdłużej, muszą być odpowiednio zadbane. Drewno jest surowcem naturalnym, które podlega degradacji – tym szybszej, im bardziej jest wystawione na działanie czynników niszczących. Deszcz, wiatr, przesuszające słońce i szkodniki (np. korniki) powodują, że drewno niszczeje: butwieje lub pleśnieje. Jeśli nie kupimy drewna odpowiedniej jakości (dobrze przesuszonego), zaimpregnowanego oraz jeśli nie zabezpieczymy jego zewnętrznej powłoki przed niszczeniem, wówczas możemy spodziewać się, że już po dwóch lub trzech sezonach konstrukcja naszej altanki będzie po pierwszych złamaniach, a my będziemy walczyć z wilgocią. Ważne są okresowe zabiegi pielęgnacyjne: coroczne zdzieranie wierzchniej warstwy farby, usuwanie rozmaitych zniszczeń i odmalowywanie altanki.
Drewniane altanki wymagają regularnej dbałości. Na zdjęciu: duża altanka o drewnianej konstrukcji, usadowiona na podłożu z kostki brukowej. Drewno, z którego jest wykonana, przeszło dwukrotną impregnację, co w połączeniu z solidnym dachem nadaje konstrukcji wyjątkowej trwałości. Warto zwrócić uwagę na sposób ułożenia gontu na dachu oraz na sam kształt zadaszenia, sprawiający, że altanka prezentuje się wyjątkowo ciekawie. Fot. Ogrodosfera.pl
Dach altany
Równie ważne jak konstrukcja altany, jest jej zadaszenie. To właśnie ono odpowiada za estetykę całej konstrukcji, ale nie tylko. Dach altany ma funkcje przede wszystkim praktyczne – ważna jest jego wielkość dla ochrony przed słońcem i wiatrem. Altana z lekko wystającym, spadzistym dachem jest wyjątkowo chroniona przed podmuchami wiatru lub przed zacinającym deszczem. Wystarczy popatrzeć na model poniżej:
Na zdjęciu: altana z rozbudowanym, spadzistym dachem, lekko wystającym poza obelkowanie konstrukcji. Dach nachylony jest pod dużym kątem i zbudowany jest na planie wielokąta, co tworzy specyficzny klimat panujący pod zadaszeniem. Tak duża altana z powodzeniem posłuży jako miejsce grillowania w licznym gronie – w dachu zainstalowana wywietrznik dla odprowadzania dymu i oparów. Fot. Ogrodosfera.pl
Jednakże dach to nie tylko deski i gont. Czasami również możemy spotkać się z konstrukcjami ze szkła, poliwęglanu,blachy falistej lub z kamienia (łupek kamienny). O ile szkło bywa niepraktyczne, to już nowoczesny, transparentny poliwęglan, mimo dość wysokiej ceny, zapewni nam pożądany prześwit i dużą odporność na zniszczenia. Dostępny jest pod postacią płyt poliwęglanowych, które montuje się na zadaszeniach metodą wsuwaną lub zatrzaskową. Jest przezroczysty (acz na rynku spotkamy się też z płytami półprzepuszczalnymi, chroniącymi przed nadmiarem słońca). Nie przepuszcza szkodliwych fal długich UVA, jest wyjątkowo odporny na działanie wilgoci.
Na zdjęciu: drewniana altanka ogrodowa z czterospadowym dachem.
Fot. Ogrodosfera.pl
Ciekawostką są także dachy wykonane z trzciny lub ze słomy, tudzież gliny – niezbyt jeszcze popularne w Polsce, ale przechodzące szczytowy okres popularności na Zachodzie Europy. O blasze falistej, według wielu, warto zapomnieć. Jest tania i łatwo się ją układa, jednakże niesamowicie nagrzewa przestrzeń znajdującą się pod altaną. Trudno też uzyskać przyzwoity efekt wizualny posługując się tego typu materiałem. Decydując się na blachę, warto wybrać tę o pokryciu miedzianym, nadającym jej największej trwałości.
Skomplikowane zadaszenie znacząco zwiększa ciężar konstrukcji. Dlatego, altany z rozbudowanymi, odeskowanymi zadaszeniami, pokryte dodatkowo gontem, trzciną lub blachą powinny być wyposażone w mocne wsporniki, wykonane z profesjonalnie przygotowanego drewna, przy użyciu dobrej jakości elementów łącznikowych. Nie mniej ważny jest też fachowy sposób przeprowadzenia montażu takiej altany. Najcięższe altany wymagają wykopania fundamentów punktowych pod wsporniki (zamiast użycia standardowych stalowych kotew stabilizujących).
Pawilony ogrodowe
Jeśli jednak w swoim ogrodzie widzielibyśmy mniej zobowiązujący obiekt, wówczas możemy ograniczyć się do konstrukcji bardziej przypominających pawilony. Przy odpowiedniej aranżacji i wkomponowaniu całości w otoczenia są nie mniej efektowne niż rozbudowane altany ogrodowe. Są to bardziej obiekty „towarzyszące“ niż takie, które miałyby grać pierwsze skrzypce w ogrodzie. Oznacza to, że pawilony takie jak na zdjęciach poniżej bardziej nadają się jako przystawki nawerandowe do domów lub jako obiekty ustawiane na tarasach i ogrodach na dachach – niż jako samodzielne altany ustawiane w centralnej części ogrodu. Być może nie urządzimy sobie pod nimi grilla, ale będą wyglądały pięknie jako zadaszone miejsce błogiego relaksu, pełne wygodnych mebli. Świetnie pasują jako altanki ogrodowe w niewielkich, miejskich ogródkach oraz jako zadaszenia nad stoliki w przyhotelowych przestrzeniach. Często też można się z nimi spotykać w ogródkach restauracyjnych w centrach miast.
Na zdjęciu: pawilon ogrodowy o metalowej konstrukcji, z dwuwarstwowym dachem pokrytym przeciwdeszczową tkaniną. Fot. Ogrodosfera.pl
Najtańsze pawilony zbudowane są z metalowych prętów, na których rozwieszone są tkaniny (służące często jako ścianki). Ściankami mogą być też rolety ogrodowe, maty lub tkaniny z poliestru. Królują jasne barwy, ale patrząc na niektóre zdjęcia, trudno oprzeć się twierdzeniu, że również ciemniejsze kolory mają w sobie coś wyjątkowego. Jak zawsze – wszystko zależy tutaj od skomponowania takiego pawilonu z pozostałymi elementami wystroju ogrodowej przestrzeni.
Ogromną zaletą takich pawilonów jest ich niezobowiązujący charakter – gdy nadchodzi zima, możemy je szybko rozmontować i schować do garażu. W każdej chwili też można całkowicie zmienić oblicze takiego pawilonu, dokupując inne tkaniny. Dzięki temu, że ścianki są zdejmowane, czyszczenie tkanin nie jest problemem.
Pawilony można budować też z drewna. Tutaj jednak znacznie zwiększa się już waga, w stosunku do aluminium. Pawilony drewniane wymagają też dodatkowego kotwienia. Na szczęście, większość sklepów oferujących takie gotowe pawilony, udostępnia w komplecie również kotwy wykonane z nierdzewnego materiału, przeznaczone do wbicia na kilkadziesiąt centymetrów w głąb ziemi.
Fot. Drewniana altana ogrodowa (Ogrodosfera.pl)
Podsumowanie
Jak widać, pomysłów na altankę jest wiele. Można ją umieścić nie tylko wśród ogrodowej zieleni, ale też na dachu lub na tarasie. Szukając inspiracji, warto zawsze mieć na względzie przede wszystkim własne potrzeby oraz możliwości terenu, na którym ją ustawimy. Podstawą udanej aranżacji jest bowiem harmonijne dopasowanie do siebie wszystkich elementów.
Sprawdź na filmie, jak składa się altankę przeznaczoną do samodzielnego montażu:
Zapraszamy do dyskusji i wyrażania własnych opinii w komentarzach.
Ta ostatnia najładniejsza.
No przydałaby się jakaś nowa, może mi się uda męża skusić.