Zabawa, ciekawość świata i rozwój dziecka
O tym, że dziecko uczy się poprzez zabawę, mówi się przeważnie w kontekście postępów przedszkolnych i szkolnych. Tymczasem proces ten możemy obserwować już od pierwszych miesięcy życia. Wie o tym każdy rodzic, który jest uważnym obserwatorem swojej pociechy. Choć może się wydawać, że niektóre aktywności kilkumiesięcznego malucha są pozbawione głębszego sensu. Tymczasem większość z nich pokazuje nam jak przebiega prawidłowy rozwój niemowlaka – pod względem motorycznym, emocjonalnym oraz umysłowym.
Obserwujmy nasze słodkie maleństwa
Rodziców nie trzeba szczególnie mocno namawiać na przyglądanie się maleństwu w pierwszych miesiącach, a nawet latach życia. Większość z nich wpatruje się w swoje maleństwo, dostrzega pierwsze minki, uśmiechy i początki gaworzenia. Z zachwytem patrzą na początkowo nieudane próby chwycenia maskotki, podniesienia główki czy też utrzymania się w pozycji siedzącej. Raczkowanie, pierwsze kroki, słowa – to chwile wyjątkowe, wzruszające i radosne. Warto jednak dostrzegać nie tylko emocjonalny aspekt i wyjść poza zachwyt nad oczywiście najpiękniejszym dzieckiem. Pozornie drobne zmiany, postępy pokazują jak dynamiczny oraz fascynujący jest rozwój niemowlęcia i dziecka w pierwszym okresie życia.
Maluch poznaje świat poprzez zabawy
Można powiedzieć, że zdrowe dziecko rozwija się płynnie, dynamicznie i konsekwentnie przede wszystkim dlatego, że jest to podstawowa metoda poznawania świata, ludzi, najbliższego otoczenia. Kilkumiesięczne niemowlę nie wysłucha „wykładu” o tym jak siadać, jeść, jak zająć sobą rodziców. Doświadcza tego, sprawdza i na swój sposób wyciąga wnioski. Chyba każdy rodzic zna doskonale jedną z „ulubionych” zabaw, która pojawia się w repertuarze mniej więcej 7-8 miesięcznego dziecka. Chodzi oczywiście o wyrzucanie zabawek z łóżeczka, upuszczanie ich i oczekiwanie na to, że mama albo tata podniosą je i zwrócą rozbawionemu maluchowi. Oczywiście rozbawionemu do czasu… jeśli rodzic „buntuje się” dziecko podnosi alarm. Co skutkuje tym, że większość dorosłych natychmiast podnosi zabawkę i… uśmiech wraca na małą buzię. Wbrew pozorom nie jest to zabawa irytująca i pozbawiona sensu. Maluch bacznie obserwuje świat, reakcje, konsekwencje i poznaje swoje możliwości.
Rozwój fizyczny pomysłowego malucha
Doświadczenia, zabawa to również naturalny sposób na prawidłowy rozwój niemowlęcia pod względem motorycznym, fizycznym, budowanie szeroko rozumianej sprawności. Można powiedzieć, że to rodzaj atawizmu – maluch domaga się wręcz zabaw, które stawiają przed nim fizyczne wyzwania. Zobaczmy jak szybko przechodzi z etapu niemowlęcia leżącego i obserwującego jedynie otoczenie, do pędzącego na czworakach kilkumiesięcznego dziecka i szybko biegającego na niepewnych jeszcze nóżkach malucha. Nie wiadomo kiedy mamy w domu dziecko, które samo chce wszystko zobaczyć, dotknąć, poznać. W tym okresie warto wprowadzać aktywności, zabawy, które stymulują rozwój niemowlaka. Oczywiście na poziomie adekwatnym do wieku i możliwości. A zatem miejmy na uwadze, że najbardziej ulubiona zabawa znudzi się półrocznemu dziecku po kilku czy kilkunastu minutach. Ale już dwulatek pobawi się zdecydowanie dłużej, jeśli tylko zapewnimy mu coraz to nowe atrakcje i bodźce. Warto przy tym zauważyć, że wcale nie chodzi o dostarczanie kolejnych kosztownych zabawek. Wystarczy położyć przed dzieckiem pokrywki, kuchenne łychy, klocki itp., a przekonamy się jak kreatywne i pomysłowe może być małe dziecko.
Jak żyć w grupie, czyli pierwsze zabawy z rówieśnikami
Na pewno warto również postawić na emocjonalny i społeczny rozwój niemowlęcia, a potem nieco starszego malucha. Sprzyja temu włączenie do zabaw innych członków rodziny. Dobrym pomysłem są spacery do parku, na plac zabaw, gdzie maluch będzie miał okazję spotkać się z innymi dziećmi. Ciekawą propozycją są również zorganizowane zajęcia grupowe, na które można zapisać nawet kilkumiesięczne pociechy. Jest to najlepszy i najskuteczniejszy sposób nauki funkcjonowania w grupie. I choć w pierwszym okresie dotyczy to głównie wspólnych zabaw, zapewnia jakże ważne podstawy pod późniejsze funkcjonowanie w różnych grupach i społecznościach.
Reasumując, można powiedzieć, że dziecko intuicyjnie wie, jak poznawać, jak uczyć się. Doświadcza świata wszystkimi zmysłami, poprzez zabawę. Na pewno obserwacja malucha zapewni rodzicom wiele radości, wzruszeń, ale daje również możliwość wychwycenia ewentualnych problemów, nieprawidłowości i jak najszybszej reakcji. Rodzice mogą również umiejętnie, mądrze i zabawnie stymulować rozwój dziecka na każdym etapie życia.
